第二课 他是医生
មេរៀនទី២ គាត់ជាវេជ្ជបណ្ឌិត
一、范句 ឃ្លាគំរូ
（一） 您好！
Nín hǎo !
សួស្ដី (លោក)!
（二） 他是医生。
Tā shì yīshēng.
គាត់ជាវេជ្ជបណ្ឌិត
他不是教师。
Tā bú shì jiàoshī.
គាត់មិនមែនជាគ្រូបង្រៀនទេ ។
他也是大学生。
Tā yě shì dàxuéshēng.
គាត់ក៏ជានិស្សិតមហាវិទ្យាល័យដែរ ។
（三） 你爸爸是教师吗？
Nǐ bàba shì jiàoshī ma ？
តើប៉ាអ្នកជាគ្រូបង្រៀនឬ?
你弟弟也是大学生吗？
Nǐ dìdi yě shì dàxuéshēng ma ？
តើប្អូនប្រុសអ្នកក៏ជានិស្សិតមហាវិទ្យាល័យដែរឬ?
二、课文 អត្ថបទ
（一）王：老刘，您好！
Wáng : Lǎo Liú, nín hǎo !
វ៉ាង : សួស្ដីបងលីវ!
刘：小王，你好！
Liú : Xiǎo Wáng, nǐ hǎo !
លីវ : សួស្ដីប្អូនវ៉ាង!
王：好久不见，您很忙吧？
Wáng : Hǎojiǔ bú jiàn, nín hěn máng ba ？
វ៉ាង : ខានជួបគ្នាយូរ បងរវល់មែនទេ?
刘：是的，我很忙。你呢？
Liú : Shìde, wǒ hěn máng. Nǐ ne ？
លីវ : បាទ ខ្ញុំរវល់ ។ ចុះឯងវិញ?
王：我也很忙。
Wáng : Wǒ yě hěn máng.
លីវ : ខ្ញុំក៏រវល់ដែរ ។
（二）大卫：你爸爸是教师吗？
Dàwèi : Nǐ bàba shì jiàoshī ma ？
ដាវីឌ : តើប៉ាអ្នកជាគ្រូបង្រៀនឬ?
山本：我爸爸是教师。他是英语教师。你爸爸呢？
Shānběn : Wǒ bàba shì jiàoshī. Tā shì Yīngyǔ jiàoshī. Nǐ bàba ne ？
សានពិន : ប៉ាខ្ញុំជាគ្រូបង្រៀន ។ គាត់ជាគ្រូបង្រៀនភាសាអង់គ្លេស ។ ចុះប៉ាអ្នកវិញ?
大卫：我爸爸不是教师。他是医生。
Dàwèi : Wǒ bàba bú shì jiàoshī. Tā shì yīshēng.
ដាវិឌ : ប៉ាខ្ញុំមិនមែនជាគ្រូបង្រៀនទេ ។ គាត់ជាវេជ្ជបណ្ឌិត ។
（三）山本：你哥哥是大学生吗？
Shānběn : Nǐ gēge shì dàxuéshēng ma ？
សានពិន : បងប្រុសអ្នកជានិស្សិតមហាវិទ្យាល័យឬ?
大卫：他是大学生。
Dàwèi : Tā shì dàxuéshēng.
ដាវិឌ : គាត់ជានិស្សិតមហាវិទ្យាល័យ ។
山本：你妹妹呢？
Shānběn : Nǐ mèimei ne ？
សានពិន : ចុះប្អូនស្រីអ្នកវិញ?
大卫：她不是大学生，她是中学生。
Dàwèi : Tā bú shì dàxuéshēng , Tā shì zhōngxué-shēng.
ដាវិឌ : នាងមិនមែនជានិស្សិតមហាវិទ្យាល័យទេ នាងជាសិស្សអនុវិទ្យាល័យ ។
三、词语 វាក្យសព្ទ
（一）生词和词组 ពាក្យថ្មី និង កន្សោមពាក្យ
- 老 lǎo （头、形） ចាស់,បង(បុព្វបទ,គុ.)
老刘 Lǎo Liú បងលីវ - 您 Nín（代）លោក,បង(សព្វ.)
- 小 xiǎo（头、形）តូច, ប្អូន(បុព្វបទ, គុ)
小王 Xiǎo Wáng ប្អូនវ៉ាង - 好 hǎo（副）ណាស់(គុ.កិ)
- 久 hǎo（形）យូរ(គុ)
好久 hǎojiǔ យូរណាស់, ជាយូរ - 不 bù（副）មិន/ពុំ...ទេ(គុ.កិ)
- 见 jiàn（动）ជូប, ឃើញ(កិ)
- 很 hěn（副）ណាស់, មែន (គុ.កិ)
- 忙 máng（形）រវល់ (គុ)
- 吧 xuéxí（助）មែនទេ(ស.នុ)
- 是的 shìde បាទ, ចាស
- 呢 ne（助）ចុះ...វិញ(ស.នុ)
- 爸爸 bàba（名）ប៉ា (ន)
- 教师 jiàoshī（名）គ្រូបង្រៀន (ន)
- 英语 Yīngyǔ（名）ភាសាអង់គ្លេស (ន)
- 吗 ma（助）ឬ, ទេ (ស.នុ)
- 他 tā（代）គាត់ (សព្វ)
- 医生 yīshēng（名）វេជ្ជបណ្ឌិត (ន)
- 哥哥 gēge（名）បងប្រុស (ន)
- 大学生 dàxuéshēng（名）និស្សិតមហាវិទ្យាល័យ, និស្សិត (ន)
- 妹妹 mèimèi（名）ប្អូនស្រី (ន)
- 她 tā（代）គាត់, នាង (សព្វ)
- 中学生 zhōngxuéshēng（名）កូនសិស្សអនុវិទ្យាល័យ, សិស្សអនុវិទ្យាល័យ (ន)
中学 zhōngxué អនុវិទ្យាល័យ
（二）专名 អសាធារណនាម (អ.ស.ន)
刘 Liú លីវ
四、注释 សេចក្ដីពន្យល់
（一）“老刘”、“小王” "បងលីវ", "ប្អូនវ៉ាង"
在中国，对同学、同事或比较熟悉的朋友，比自己年龄大或相仿的人，可在其姓前加“老”字；比自己年龄小的人，可在其姓前加“小”字。
នៅប្រទេសចិន ចំពោះមិត្តសិក្សា មិត្តរួមការងារ ឬមិត្តភក្តិរាងជិតសិ្នទ្ធ ដែលមានអាយុច្រើនជាង ឬស្របាលខ្លួន អាចថែមអក្សរ "ឡាវ" ពីមុខនាមត្រកូលអ្នកទាំងនោះ ។ អ្នកដែលមានអាយុតិចជាងខ្លួន អាចថែមអក្សរ "ស៊ែវ" នៅមុខនាមត្រកូលអ្នកទាំងនោះ ។
（二）“您好！” "សួស្ដី(លោក)!"
这也是汉语里最常用的问候语。一般用于问候老人、长辈或陌生人，表示尊敬、客气。对方的回答因人而异，或“你好！”，或“您好！”。
នេះក៏ជាពាក្យគំនាប់ដែលប្រើញឹកញាប់ជាងគេដែរ ក្នុងភាសាចិន ។ ជាទូទៅ ប្រើសួស្តីចំពោះមនុស្សចាស់ រាមច្បង ឬអ្នកមិនស្គាល់ ដើម្បីបង្ហាញការគោរព ការគួរសម ។ ចម្លើយនៃភាគីម្ខាងទៀត គឺអាស្រ័យលើបុគ្គល អាចជា "នីហាវ!" ឬ"នីនហាវ!" ។
（三）“好久不见” "ខានជួបគ្នាយូរហើយ"
也是问候语，用于熟人之间较长时间分别后重见之时。
ក៏ជាពាក្យគំនាប់ ប្រើនៅពេលជួបគ្នាវិញក្រោយពីបែកគ្នាអស់កាលរាងយូររវាងអ្នកជិតស្និទ្ធ ។
（四）“您很忙吧！” "លោករវល់មែនទេ?"
语气助词“吧”在此句中含有不肯定、揣测的意味。
សព្ទនុគ្រោះសំនៀង "吧" នៅក្នុងល្បះនេះ មានបង្កប់ន័យសេចក្ដីមិនច្បាស់ ការស្មាន ។
（五）“ 你呢？”、“你妹妹呢？”
"ចុះអ្នកវិញ?", "ចុះប្អូនស្រីអ្នកវិញ?"
承接上句的意思，“你呢？”即“你忙不忙？”，“你妹妹呢？”即“你妹妹是不是大学生？”。
"ចុះអ្នកវិញ" សំដៅលើ "អ្នករវល់ឬទេ?" "ចុះប្អូនស្រីអ្នកវិញ?" គឺសំដៅលើ "ប្អូនស្រីអ្នកជានិស្សិតមហាវិទ្យាល័យឬទេ?"
五、语法 វេយ្យករណ៍
（一）“是”字句 ល្បះអក្សរ “是”
汉语的语序，一般是主语部分在前面，谓语部分在后边。
ល្បះដែលប្រើកិរិយា “是” ធ្វើជាបទសម្ដែង ហៅថាល្បះអក្សរ “是” ។ ហើយ “是” ជាទូទៅគេបន្លឺសម្លេងបែបស្រាល ។ ឧ.
我 是 大学生。 ខ្ញុំ ជា និស្សិតសកលវិទ្យាល័យ ។他 是 医生。 គាត់ ជា វិជ្ជបណ្ឌិត ។
我爸爸 是 英语教师。 ប៉ាខ្ញុំ ជា គ្រូភាសាអង់គ្លេស ។
“是”字句的否定形式是在谓语动词“是”的前边加否定副词“不”。
ទម្រង់បដិសេធនៃល្បះ “是” គឺថែមគុណកិរិយាបដិសេធ “不” នៅខាងមុខកិរិយាបទសម្ដែង “是” ។ ឧ.
老刘不是医生。 បងលីវ មិនមែនជា វិជ្ជបណ្ឌិតទេ ។
小王不是留学生。 ប្អូនវ៉ាង មិនមែនជា និស្សិតបរទេសទេ ។
他妹妹不是大学生。 ប្អូនស្រីគាត់ ពុំមែនជា និស្សិតមហាវិទ្យាល័យទេ ។
副词“也”要放在主语后边、谓语前边，不能放在句首或句末。
គុណកិរិយា “也” ត្រូវដាក់នៅខាងក្រោយបទប្រធាន និងខាងមុខបទសម្ដែង ពុំអាចដាក់នៅខាងដើមល្បះ ឬខាងចុងល្បះឡើយ ។ ឧ.
山本也是留学生。 សានពិន ក៏ជា និស្សិតបរទេសដែរ ។
我妹妹也是中学生。 ប្អូនស្រីខ្ញុំ ក៏ជា សិស្សអនុវិទ្យាល័យដែរ ។
他哥哥也不是教师。 បងប្រុសគាត់ ក៏មិនមែនជា គ្រូបង្រៀនដែរ ។
（二）是非疑问句 ល្បះសំនួរបាទ/ទេ
在陈述句后边加上“吗”表示疑问的句子，叫是非疑问句。是非疑问句一般用升调。
ថែម “吗” នៅខាងក្រោយល្បះបញ្ជាក់ ដើម្បីបង្ហាញនូវល្បះសំនួរដែលគេហៅថា ល្បះសំនួរបាទ/ទេ ។ ល្បះសំនួរបាទ/ចាស ប្រើសូរឡើង ។ ឧ.
你是学生吗？ តើអ្នកជាសិស្សឬ?
他是汉语教师吗？ តើគាត់ជាគ្រូបង្រៀនភាសាចិនឬ?
她是你妹妹吗？ តើនាងជាប្អូនស្រីអ្នកឬ?
大卫是你同学吗？ តើដាវីឌជាមិត្ររួមថ្នាក់អ្នកឬ?
（三）词类Ⅱ ថ្នាក់ពាក្យ ២
1. 形容词（形） គុណនាម (គុ)
表示性质、状态的词叫形容词。
ពាក្យដែលសម្ដែងពីលក្ខណៈ ឬស្ថានភាព ហៅថាគុណនាម ។ ឧ.
好 忙 大 小 久
ល្អ រវល់ ធំ តូច យូរ
2. 代词（代） សព្វនាម (សព្វ)
可以代替名词、动词、形容词等的词叫代词。
ពាក្យដែលអាចជំនួសនាម កិរិយា គុណនាម ជាដើម គេហៅថាសព្វនាម ។ ឧ.
我 你 您 他 她
ខ្ញុំ អ្នក លោក គាត់ នាង
3. 副词（副） គុណកិរិយា (គុ.កិ)/កិរិយាវិសេស (កិ.វិ)
专门表示动作、行为、状态的方式、情态等的词叫副词。
ជាពាក្យឯកទេសប្រាប់ពីបំនែប ឬអាការភាពនៃកាយវិការ អំពើ ឬស្ថានភាព ជាដើម គេហៅថាគុណកិរិយា ឬ កិរិយាវិសេស ។ ឧ.
很 也 好 不
ណាស់ ក៏ ក្រៃលែង មិន/ពុំ
六、练习 លំហាត់
（一）辨音辨调 ញែកសូរ និងសម្លេង
nǐ hǎo—nín hǎo jiàoshī—jiàoshì
yīshēng—yìshēng gēge—gēgē
Yīngyǔ—yīnyǔ hǎojiǔ—kǎojiu
（二）读汉子写拼音 អានអក្សរចិន សរសេរសូរអាន
中学 小王 妹妹
是的 很忙 老刘
爸爸 大学 好大
（三）读拼音写汉字 អានសូរអាន សរសេរអក្សរចិន
- hǎojiǔ bújiàn.
- Wǒ hěn máng.
- Wǒ bàba shì jiàoshī.
- Wǒ mèimei bú shì zhōngxuéshēng.
- Tā gēge yě shì yīshēng.
- Nín shì Liú lǎoshī ba ？
（四）选字填空 ជ្រើសរើសអក្សរបំពេញចន្លោះ
1. 李老师， 好！
A. 他 B. 她 C. 您
2. 我爸爸是 生。
A. 学 B. 医 C. 英
3. 我妹妹学习 语。
A. 学 B. 医 C. 英
4. 好 不见，你好吗？
A. 也 B. 久 C. 卫
5. 你爸爸 忙吧？
A. 们 B. 她 C. 很
6. 是 ，我是山本。
A. 的 B. 吧 C. 呢
7. 你爸爸是汉语 师吗？
A. 久 B. 见 C. 教
8. 我哥哥是大学生，你哥哥 ？
A. 吧 B. 呢 C. 吗
（五）组词成句 ផ្គុំពាក្យជាឃ្លា
1. 大学生 她 是 妹妹
2. 学习 他 不 英语 哥哥
3. 英语 大卫 教师 是 也
4. 忙 老师 吗 王 很
5. 刘 医生 是 不 也 老
6. 教师 不 王 汉语 老师 是
大学 dàxué មហាវិទ្យាល័យ, សកលវិទ្យាល័យ